De Vlaamse meerderheidspartijen Open Vld, N-VA, cd&v hebben een voorstel van resolutie ingediend die pleit voor een toekomst zonder dierproeven, en dat liefst zo snel mogelijk. Indieners zijn Vlaams parlementsleden Gwenny De Vroe (Open Vld), Sofie Joosen (N-VA) en Tinne Rombouts (cd&v). Ze beseffen dat er op de weg naar deze “proefdiervrije” toekomst nog heel wat uitdagingen zijn. Daarom roepen ze de regering op om een aantal belangrijke, beslissende stappen voorwaarts te zetten. Het gaat dan over het opmaken van een actieplan met duidelijke doelstellingen, het voorzien van voldoende budgetten voor het onderzoek naar alternatieven en het verbeteren van de kennisdeling & samenwerking.
Heel wat medische ontdekkingen komen vandaag tot stand met behulp van dierproeven. Niemand vindt dat een aangename gedachte. In een ideale wereld zijn er geen dierproeven. in ideale wereld zijn er natuurlijk ook geen ziektes, en al zeker geen ongeneeslijke ziektes. Om nieuwe geneesmiddelen, vaccins, … te ontdekken en te ontwikkelen zijn er dus vandaag soms geen andere opties dan dierproeven.
Vlaanderen behoort tot de wereldtop als het gaat over innovatie voor en in de gezondheidszorg. De zeer grote biotechsector in ons land is daar een getuige van. Dat brengt met zich mee dat dat er ook heel wat dierproeven in ons land gebeuren, zij het dat het aantal wel daalt. In 2020 werden 220.000 dierproeven uitgevoerd. In 2019 waren dat er nog 250.000. Dat ondanks het aantal onderzoeken en onderzoekers gestegen is. Tweederde van die dierproeven gebeuren met knaagdieren. In minder dan 1% gaat het over dierproeven met honden, katten of (half)apen.
De Vlaamse meerderheidspartijen, Open Vld; N-VA en cd&v, beseffen dat onderzoek vandaag nog niet zonder dierproeven kan. Toch vinden ze dat Vlaanderen wel de ambitie moet hebben om “proefdiervrij” te worden en dat er beslissende stappen voorwaarts moeten gezet worden omdat toekomstbeeld dichterbij te brengen. Vlaams parlementsleden Gwenny De Vroe (Open Vld), Sofie Joosen (N-VA), Tinne Rombouts (cd&v), hebben daarom een Voorstel van Resolutie ingediend in het Vlaams parlement die 14 te nemen acties naar voor schuift.
Een eerste actie houdt een oproep in aan de regering om een intensiever traject uit te werken om alternatieven te vinden, zodat men dierproeven kan vervangen, verminderen of op z’n minst te verfijnen. In het Vlaams regeerakkoord was de ambitie reeds opgenomen en de Vlaamse regering investeert reeds in alternatieven. De indieners vragen om die ambitie verder te concretiseren en daardoor ook te versterken.
Ten tweede vragen de indieners dat er samen met alle betrokken stakeholders een actieplan wordt opgesteld met duidelijke doelstellingen. Belangrijke aandachtspunten daarbij zouden moeten zijn om een aantal zaken maximaal te vermijden zoals pijnlijke proeven en proeven met (half)apen, katten, honden en grote zoogdieren. De resultaten van dat actieplan worden best gemonitord en jaarlijks gepubliceerd.
De indieners vragen ten derde om niet het warm water uit te vinden maar lessen te trekken uit goede praktijken in binnen en buitenland. Dat geldt zowel op het beleidsniveau als het op terrein. Op het terrein is het probleem soms niet zozeer dat er geen alternatief is, maar wel dat het niet genoeg bekend is. Op beleidsniveau kan er ook gekeken worden naar maatregelen die andere landen, en buurland Nederland in het bijzonder, reeds genomen heeft. De overheid moet voor de indieners een regierol opnemen om ervoor te zorgen dat die goede voorbeelden sneller boven komen en gedeeld kunnen worden.
De zoektocht en overgang naar alternatieven moet versneld worden door voldoende geld te reserveren voor de ontwikkeling van alternatieve onderzoeken, de bestaande kennisinstellingen alternatieven te laten zoeken en een transitiebudget uit te trekken voor labo’s om over te schakelen.
Andere acties zijn onder meer het centraliseren van bestaande kennis door bestaande databanken te digitaliseren en een specifieke databank op te zetten voor alle onderzoeksprocedures van doorgevoerde dierproeven en dierproefvrije methoden die geen positieve resultaten hebben opgeleverd. Daarnaast roepen de indieners op om de werking van de ethische commissies te verbeteren, de internationale samenwerking te versterken, een dierenwelzijnscongres te organiseren en ook in de toekomst de Vlaamse dierenwelzijnprijs uit te reiken.
Handhaving blijft het sluitstuk van elk succesvol beleid. Daarom vragen de indieners dat er jaarlijks onaangekondigde controles worden uitgevoerd en dat de overtreders streng bestraft worden.
Vlaams parlementslid en hoofdindiener Gwenny De Vroe: “We moeten weg van de extremen die ofwel zeggen dat we nu elke dierproef moeten verbieden, ofwel dat elke dierproef en dus ook het eventueel leed gerechtvaardigd is. Een toekomst zonder dierproeven én uitstekende gezondheidszorg is mogelijk, maar het is niet met roepen en tieren, noch met klagen en zagen, dat we stappen vooruit gaan zetten. Als we daarentegen samenwerken in de zoektocht naar alternatieven, zullen we dierproeven kunnen verfijnen, verminderen en op termijn zelfs kunnen vermijden.”